Gece Uyurken Ayak Üşümesi Nedenleri
Vücudun ısısını geri kazanabilmesi, yeterince kan pompalaya bilmesine bağlıdır ve havalar soğuduğu zaman, el, ayak ve burun gibi uzuvlar geç ısınır bunun nedeni ise, vücutta pompalanan kanın en son olarak bu kısımlara ulaşması nedeni iledir. Yemek yenildikten sonra yiyeceklerin sindirilmesi sırasında kan, sindirim sisteminde yoğunlaşır ve bu durum üşüme ve yorgunluğun görülme nedenleri arasındadır ve dolaşım sorunları, kansızlık ve tiroid hastalığı ayaklarda üşümeye neden olabilir. Bazı insanlar yapısal nedenlerden dolayı, soğuk ayaklara sahip olabilmektedirler ve bu durum, bazı durumlarda, zararsız olabilmektedir.
Yoğun bir günün sonucunda yaşanabilen ayak üşümesi, kaçınılmaz bir durum olmasının yanında, bu durumun sık olarak tekrar etmesi ile birlikte, altta yatan ciddi sağlık sorunları olabileceğini göstermektedir. Soğuk ayaklara sahip olan kişilerde yürüme esnasında parmaklarda, buzağılarda ağrı, uyuşma, oturuş pozisyonuna göre ayaklarda uyuşma ve renk değişikliği, karıncalanma gibi etmenlerin yanı sıra beraberinde ise ateş, yorgunluk, kilo değişikliği ve eklemlerde görülen ağrı da eşlik edebilir.
Vücudun susuz kalması
Su vücut sağlığı açısından oldukça önemli bir yere sahiptir ve düzenli olarak içilmesi gerekmektedir. Yeterince su içilmezse vücut susuz kalır ve bu durum da gece ayak üşümesi nedeni olabilmektedir.
Tütün ürünleri ve alkol kullanımı
Sigara ve alkol kullanılması ile birlikte, arterlerde ve damarlarda daralma yaşanılmasına ve tıkanma görülmesine sebep olmaktadır. Hastalık belirtileri arasında, el ve ayaklarda üşümenin görülmesidir ve üşüme kendisini, halsizlik, yorgunluk, ciltte solukluk ve çarpıntı görülmesi şeklinde ortaya çıkarır.
Kansızlık (Anemi)
Anemi, vücutta çok az normal kırmızı kan hücresi bulunması durumunda ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Kan miktarında azalma yaşanması ile vücut, ısı kontrolünü sağlayamaz ve gece ayaklarda üşüme sorununun yaşanmasına sebep olur. Bu durum, tiroid üretilmesini etkileyerek yavaşlatır ve metabolizmanın olumsuz bir şekilde etkilenmesine yol açar.
Farklı hastalıkların meydana gelmesinin altta yatan sebepleri arasında bulunan kansızlığın, görülme sıklığı kadınlarda daha fazladır. Yorgunluk, kalp atışında düzensizlik, demir eksikliği, B12 vitamini eksikliği, folat ve kronik böbrek hastalığı gibi nedenler kansızlığın görülme nedenleri arasındadır ve orta ve şiddetli anemi durumlarında ayaklarda soğukluk yaşanarak gece üşümeye neden olur.
Raynoud hastalığı
Ayak, vücudun önemli bir parçasıdır ve vücutta meydana gelen ağrı algoritmasını ayak hissetmektedir. Stres yaşanması ile birlikte, kan, damarlarda yeteri miktarda pompalanamaz ve bu durumda ayaklarda üşüme yaşanmasına sebep olur.
Vitamin eksikliği
Vitamine vücudun ihtiyacı vardır ve vitamin eksikliği meydana gelmesi nedenleri arasında dengesiz ve sağlıksız beslenme gelmektedir. B12 vitamininin yeteri miktarda alınamaması durumunda vitamin eksikliği yaşanır ve bu nedenden dolayı vücutta üşüme meydana gelir.
Sinirlere etki eden hastalıklar
Kas romatizması (Fibromiyalji), periferik nöropati, periferik arter, yere basmada yaşanan bozukluk, sinirlerde yaşanan sıkışma gibi nedenler, gece ayak üşümesinin yaşanmasına neden olabilmektedir.
Tansiyon
Yüksek tansiyon rahatsızlığı yaşayan kişiler ve kolesterol problemi yaşamakta olan kişilerde ayak üşümesi görülebilmektedir.
Tiroid bezi hastalıkları
Tiroid bezinin az yada çok çalışması ile birlikte vücutta sağlık sorunları meydana gelebilmektedir. Kansızlık görülmesi ile birlikte, demir eksikliği oluşur ve bu eksiklik tiroidleri etkileyerek, vücut sıcaklığının azalmasına neden olur.
Hipotiroidizm
Hipotiroidi, tiroid bezinin az çalışması sonucu meydana gelir ve vücut metabolizmasının yavaşlamasına yol açarak halsizlik, saç dökülmesi, cilt kuruluğu, kilo artışı, kabızlık ve beraberinde ellerde ve ayaklarda gece uyku sırasında üşüme görülme nedenidir.
Soğuk hava
Havaların soğuk olması yada stres yaşanması sebebi ile birlikte, kan damarlarında kasılmalar meydana gelebilir ve bu kasılmalar, el ve ayaklara kan gitmesinin azalmasına neden olur. Ayak parmaklarında renk değişimi gözlenebilir ve bu durum ayaklarda üşüme yaşanması nedenine yol açar.
B12 eksikliği
B12 eksikliği, sağlıksız beslenme sonucu vitaminsiz kalınması nedeni ile yada sindirim sisteminde meydana gelen hastalıklar neticesinde gelişebilir ve bu durum, gece ayaklarda üşüme probleminin görülmesi ile sonuçlanır. B12 eksikliği, pernisiyöz anemi (kansızlık) oluşma nedenidir.
Kırmızı kan hücresinde azalma
Kırmızı kan hücrelerinin yeterince üretilmeyip azalması ile birlikte, oksijen, vücut dokularına yeteri kadar iletilemez ve azalır. Vücutta kansızlık meydana gelmesi ile birlikte halsizlik, nefes darlığı, baş dönmesi, denge kaybı, cilt solukluğu, baş ağrısı, el ve ayaklarda üşüme gibi rahatsızlıklar meydana gelebilmektedir.
Stres
Vücut, stres yada endişe gibi durum yaşanması halinde, doğal bir tepki geliştirerek adrenalini kan dolaşımına pompalar. Kan dolaşımı sırasında, adrenalin, kan damarlarının daralmasına sebep olur ve bu durum nedeni ile el ve ayaklara kan akışının azalmasında etkili rol oynar ve aynı zamanda enerji depolar.
Hastalıkların görülme nedenleri arasında bulunan stres, hastalığa neden olan sorunu tetikler ve vücut dengesinin olumsuz olarak etkilenmesine yol açar. Stres oluştuğu zaman, solunum uzun ve derin bir şekilde yapılır ve durum kırmızı kan hücrelerinin vücutta dolaşımını etkiler ve ani titreme ile birlikte ayaklarda üşümeye yol açar.
Diyabet
Diyabet sorunları nedeni ile böbreklerde hasar gelişebilmektedir, mide bulantısı, nefes darlığı, el ve ayaklarda şişme, ve kalp ve damar hastalıklarının oluşması açısından oldukça etkilidir.
Kan damarlarında hasar görülmesine sebep olabilmektedir ve kan şekeri seviyesinin sık olarak yükselmesi ile birlikte, arterlerde daralma ve dokulara kan akışının azalması nedeni ile ayaklarda soğukluğa neden olur ve bu durum gece daha da yoğun bir şekilde hissedilmektedir.
Sinir hasarı
Ayaklarda soğukluğun görülme nedenleri arasında, vücut sıcaklığının eksilmesi sonucu, ekstremitelerde dolaşımın azalması ile birlikte, sinirlerde oluşan hasar sorunlarının meydana gelmesi nedeni iledir. Sinirlerde yaşanan hasar, donma yada travma geçirilmesi ile birlikte gelişebilmektedir.
Periferik Nöropati
Periferik nöropati, karaciğer yada böbrek hastalığı, enfeksiyon yada genetiksel nedenler sebebi ile gelişebilmektedir ve sinirlerde hasar görülmesi ile birlikte, el ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma ve yanma hissi ile ortaya çıkabilmektedir.
Hastalık belirtileri arasında, diyabet, toksinlere maruz kalma yada vitamin eksikliği gibi nedenler ile görülebilir ve ayaklarda soğukluğa neden olarak gece, ayaklarda üşüme yaşanmasına sebep olabilmektedir.
Hareketsizlik
Vücut, kalbe kan pompalanması, bacakların hareket etmesi ve beynin işlevini yerine getirebilmesi için, yeteri miktarda kana ihtiyaç duymaktadır. Sıkışık ve hareketsiz olarak uzun zaman oturulması halinde dolaşım bozukluğunda artış görülme olasılığının artmasına neden olabilmektedir.
Hareketsiz bir yaşam tarzına sahip olmak, kan akışının yavaşlamasına neden olur ve durum da gece uykuda ayakların üşümesine yol açar.
Dolaşım bozuklukları
Vücut sıcaklığını dengede tutabilmek için kalp kan pompalar ve gerekli organlara iletir. El ve ayaklara kan pompalanması, organlara uzak oluşu nedeni ile daha geç bir şekilde gerçekleşir.
Kan dolaşımının yeterince yapılamaması sonucu, ayağa yeteri kadar kan akışı sağlanamaz ve kalp damarları büzüşebilir. Bu durumda dolaşım olması gerektiğinden farklı gelişebilir ve bu nedenle ayaklarda gece üşüme yaşanabilir.
Periferik vasküler hastalık (PVD)
Dolaşım sisteminde yaşanan bozukluk, obezite, yüksek tansiyon yada kolesterol, diyabet ve hipertiroidizm gibi sağlık sorunlarının bir işareti olabilmektedir. Dolaşım bozukluğunun nedenleri arasında periferik vasküler hastalık (PVD) kalbe normal bir şekilde kan akışının sağlanamamasına sebep olan hastalık yer almaktadır ve bu hastalık ayaklarda gece üşüme görülmesine neden olmaktadır.
Venöz yetmezlik
Venöz yetmezlik, damarların, bacaklar aracılığı ile kalbe yeteri miktarda kan gönderememesi sonucunda ortaya çıkar ve bacaklarda şişme, varis ve ciltte renk değişikliğinin meydana gelme nedenleri arasındadır ve bu durum gece ayaklarda üşümeye neden olmaktadır.
Kan damarı bozukluğu
Kollarda yada bacaklarda karıncalanma veya zonklama mevcutsa ve ayak parmaklarında renk değiştirme söz konusu ise kan akışında problem yaşanmaktadır. Kan damarlarında görülen daralmalar, pıhtılaşma yada arterlerde görülen spazmlar gece ayak ve ellerde yaşanan üşümenin sebebi olabilmektedir.
Kan akışının azalması
Ayaklarda yaşanan soğukluk, vücudun, soğuk bir ortama girmesi sonucunda, el ve ayak ekstremitelerde kan damarlarında daralma görülmesi ile birlikte kan akışının azalmasına neden olur.
Kan akışının azalması ile birlikte vücut ısısında da azalma görülür ve bu durum, dokularda oksijen azalmasını meydana getirerek ayak parmaklarında uyuşmaya ve üşümeye sebep olur.
Kolesterol
Vücudun yüksek derecede kolesterole sahip olması durumunda, bacaklara ve ayaklara arterler tarafından dolaşımın azaltılması sonucu, oluşan plaklar nedeni ile soğukluğa neden olarak gece ayaklarda üşüme meydana gelir.
Kalp rahatsızlığı
Vücutta kalp ile ilgili herhangi bir rahatsızlık bulunması halinde, bu rahatsızlıkların etkisi nedeni ile ayaklarda soğukluk yaşanmasına sebep olarak gece ayak üşümesi görülebilir.
Diyabetes mellituslu
Kronik hale gelerek anormal seviyede yükselen kan ve idrar şekeri, ayakların soğumasına neden olan semptomların görülmesinde etkili olan dokulara kan akışının bozulmasını sağlayarak arter ve kılcal damarlarda daralmaya neden olur.
Donma
Soğuk hava sebebi ile yaşanan donma sonucu, dokular hasar görerek yaralanır ve bu durum nedeni ile kalıcı hasar görülmesine sebep olur. Donma belirtileri arasında ağrı, yanma, uyuşma ve his kaybı bulunmaktadır.
Soğuk aglütinin hastalığı
Otoimmün sistemin nadir görülen bir hastalığıdır ve vücudun doğal yollardan kendini savunmasını sağlayan antikorlardaki kırmızı kan hücrelerinin erken yıkım göstermesi ile yorgunluk, sarılık, ayaklarda soğukluk, ter gibi semptomlar görülür ve bu hastalık en çok yaşlıları etkilerken aynı zamanda bu hastalığın tedavisi yoktur.
Hipotermi
Hipotermi, aşırı soğuğa maruz kalma nedeni ile meydana gelir ve titreme, kalp hızında artma, solunum hızında artma, ilgisizlik, konuşma bozukluğu, refleks kaybı ve göz bebeklerinde genişleme ile birlikte görülür.
Fibromiyalji
Sürekli olarak ayaklarda üşüme rahatsızlığı görülme nedeni fibromiyalji olabilmektedir ve belirtileri arasında, vücut ağrısı, sızlama, sabahları yaşanan tutukluk, kendini yorgun hissetme gibi sorunlar ile ortaya çıkabilmektedir.
Periferik arter hastalığı
PAH olarak bilinmekte olan bu hastalıkta, bacak damarlarında, daralma ve tıkanma gelişir ve kolesterol ve damar sertliğine neden olabilmektedir. Bacaklara kan akışı yeterince sağlanamadığından, ayaklarda soğukluk ortaya çıkabilmektedir.
Rayn fenomeni
Gece ayaklarda üşüme yaşanmasının bir diğer nedeni, kan damarlarının spazm olması nedeni ile görülen Rayn fenomeninden dolayıdır.
Metabolizma
Vücut için önemli bir konuma sahip olan metabolizma, kalp atışı ve vücut sıcaklığını kontrol altında tutar. Metabolizma ile ilgili gelişen problemler nedeni ile, tiroid düşüklüğü, dolaşım bozukluğu ve ayaklarda soğukluğun yaşanmasında etkin rol oynar.
Kaygı bozukluğu
Sürekli olarak endişe halinde bulunan kişilerde görülmekte olan kaygı bozukluğu, ayaklarda üşüme görülmesi nedenleri arasındadır. Sık tuvalete gitme, göğüs ağrısı gibi belirtilerin ortaya çıkmasına sebep olur.
Soğuk ısırması
Doku donması ile gelişen soğuk ısırması, derinin, donma seviyesinin altında bulunan bir sıcaklığa maruz kalması nedeni ile ortaya çıkabilmektedir.
Periferal nöropati
Birçok çeşidi olan bu hastalık türünün, oluşma nedenleri farklılık gösterir ve bu nedenler arasında, karpal tünel sendromu (bilgisayar kullanımı gibi sürekli olarak tekrarlanan hareket sonucunda el ve bilekte oluşan incinme) ayaklarda üşüme görülmesi nedenleri arasındadır.
Periferik damar hastalığı
Periferik damar hastalığı, kalp ve beynin dışında yer alan, atar ve toplar damar hastalığıdır. Bu hastalık, damar tıkanıklığı yaşanması nedeni ile, atardamardan iç organlara, kollara ve bacaklara kan akışının sağlanamaması nedeni ile gelişmektedir ve bu durum ayak üşümesinin nedenleri arasındadır.
Raynaud fenomeni
Sıcaklıkta ani değişim ile karşılaşılması sonucu yada duygusal bir durumun ortaya çıkışı ile birlikte, parmaklarda veya tırnaklarda ortaya çıkan renk değişikliğidir. Bu durumun ortaya çıkış nedenleri arasında, kan damarlarının büzüşmesi sonucu, dokulara kan akışının azalması nedeni iledir.
Azalan kan akışı parmaklarda beyazlamaya neden olur, sonrasında ise, uzun süreli oksijen yetmezliği nedeni ile, parmaklar mavi renge döner. Bir sonraki aşamada ise, kan damarları açılır ve kanlanma fenomeni yaşanması ile birlikte parmakların kırmızıya dönmesine neden olur ve bu durumların meydana gelmesi, genelde soğuk hava şartları ile ortaya çıkar ve ayakta üşüme görülme nedenleri arasındadır.
Kardiyovasküler sistem hastalıkları
Damarsal problemlerin ortaya çıkması ile birlikte, ortaya çıkan üşüme problemi, en çok ellerde ve ayaklarda meydana gelerek renk değişikliği, morarma, uyuşma ve karıncalanma şikayetleri ile birlikte ortaya çıkmaktadır.
Anoreksiya ve aşırı zayıflık
Anoreksiya yada aşırı derecede zayıf olan kişilerde, koruyucu yağ tabakasının bulunamaması nedeni ile sürekli olarak üşüme yaşanması görülebilmektedir.
Hamilelik
Hamilelik durumu ortaya çıkması ile birlikte, hormonsal nedenlerden kaynaklanabilen üşüme probleminin görülmesine sebep olur. Üşüme sırasında damarlarda kasılma, el ve ayaklarda soğukluk ve beyazlık, tırnaklarda morarma, burun soğukluğu ve titreme gibi nedenlere sebep olur.
Cilt hastalıkları
Cilt yüzeyinde belirli bir bölgede yada tüm sistemler ile alakası bulunan dermatomiyozit gibi cilt hastalıklarında kızarıklık, döküntü, sulanma ve kepeklenme şeklinde görülmekte olan belirtilerden önce üşüme, titreme ve lokal hassasiyet gibi problemler oluşabilmektedir. Tedavi olunmasının gecikmesi, hastalık seyrinin ilerlemesini hızlandırır.
Sinir sistemi hastalıkları
Sinir sistemi hastalıklarında üşüme, halsizlik, hissizlik, hareketlerde bozukluk şeklinde kendini gösteren belirtilerin nedeni, nöropatiler, kas hastalıkları yada multiple skleroz gibi hastalıkların etkisi iledir.
Hipoglisemi
Kan şekeri düzeyinin, 50 mg/dl yada daha alt bir seviyeye düşmesi neticesinde, hipoglisemi meydana gelir ve tedavi edilmesi gerekli bir durumdur. Bu hastalığın görülmesi ile birlikte, bayılma, kalıcı yada geçici beyin fonksiyon değişiklikleri gibi sorunlara neden olabiliyorken aynı zamanda bu durum sürekli üşümeye neden olur.
Enfeksiyon hastalıkları
Kış mevsiminde yoğun bir şekilde yaşanmakta olan grip, bronşit ve zatürre gibi hastalıklar da ortaya çıkan ilk belirti, üşümedir ve beraberinde titreme, ateş ve vücut ağrısı görülebilmektedir.
Ayak üşümesine beraberinde eşlik eden bulgular mevcutsa tıbbi müdahale gerekebilir
Kronik bitkinlik sendromu, huzursuz bacak sendromu, vitamin eksikliği ve alkol kullanılması gibi nedenler ile ortaya çıkan ayak üşümesi genelde ciddi bir rahatsızlığın belirtisi sayılmaz.
Ayak üşümesi ile birlikte,nefes darlığı, ayaklarda his kaybı, görmede bulanıklık, konuşma sorunları, kafa karışıklıkları, herhangi bir organın hareketinin kısıtlanması gibi sorunlar ile ortaya çıkması halinde tıbbi müdahale gerekebilmektedir.
Daha Fazla Kaynak:
