Gece Uyurken Kollarda Uyuşma Neden Olur ?
Kollarınızdan biri veya her ikisinde bilmediğiniz nedenlerle uyuşma, karıncalanma yada iğne batıyormuş hissiyle uyandığınızı fark edebilirsiniz. Birçok kişi bunun el, kol ve ayaklarına geçici kan akışı kaybı nedeniyle oluştuğunu düşünse de büyük ihtimalle, vücudun o bölümünü besleyen sinir sıkışması yaşıyordur. Genellikle, kan kaynağı (arterler ve damarlar dahil), duyusal bilgileri iletmekten ve kas aktivitesini sağlamaktan sorumlu sinir ile çalışır.
Bazı durumlarda, sinirlerin kan akışındaki hasar bozulmaya neden olabilir, ancak tipik olarak sinirin kendisi üzerinde semptomlara neden olan baskıdır. Kolun uyuşma hissi genellikle sınırlı kan akışından çok sinir sıkışmasından kaynaklanır. Sinirlerin belirli koşullarda hasar görme riski daha yüksek olabilir. Bu bozukluk genelleştirilebilir ve çoklu sinirlerin işlev bozukluğuna yol açabilir.
Tıbbi tanımı parestezi olan bu durum, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Bunların bir bölümü geçici olsa da bir bölümü tedavi gerektirir. Özellikle geceleri bu hissi sık sık yaşamaya başladıysanız altta yatan bazı spesifik problemler olabilir.
Parestezi nedir?
El ve ayaklarda ortaya çıkan yanma veya karıncalanma hissi olarak tanımlanan bu problem, kendisini ayrıca iğnelenme hissi, ciltte uyuşukluk olarak da gösterir. Yanma veya karıncalanma hissi rahatsız edici olsa da genellikle ağrısızdır. Parestezi, herhangi bir uyarı olmaksızın da farklı zamanlarda ortaya çıkabilir. Çoğu insan ara sıra da olsa kısa parestezi atakları yaşar.
Parestezi ataklarının en önemli nedeni kişinin pozisyonudur. Özellikle kol sinirine baskı uygulayacak şekilde yatıldığında iğnelenme hissiyle uyanma sık karşılaşılan bir problemdir. Konumsal olan bu vakalar zararsızdır ve genellikle bir sinir sürekli basınç altında olduğunda ortaya çıkar. Kişi pozisyonunu değiştirdikten sonra his kaybolur. Kaybolmazsa bunun altında başka neden yatıyor olabilir. Aşağıdaki tıbbi durumlar da kollarda paresteziye yol açabilir:
Ulnar Sinir Sıkışması (Tenisçi Dirseği)
Yüzük parmağınız, elinizin ön ve arka bölümündeki kasları kontrol etmenizi sağlayan Ulnar Sinir, aynı zamanda dirsek iç kısmında sık sık uyuşma, ağrı veya şoktan da sorumludur. Ulnar Sinir Sıkışması genellikle dirsek veya bileğinize çok fazla baskı uygulamanızdan kaynaklanır. Bu nedenle, kollarınız ve elleriniz içe doğru kıvrılmış halde uyursanız, uyuşma hissedebilirsiniz. Bu sinir, dirsek veya yakınına sıkıştığında, eldeki kasların zayıflığı kavrama gücünün azalmasına neden olabilir. Ek olarak, dördüncü ve beşinci parmaklar ile elin karşılık gelen tarafı üzerinde uyuşma ve karıncalanma ortaya çıkabilir.
Bu parmakların uzun fleksör kaslarında zayıflık da gelişebilir. Sinirin bileğe sıkıştırılması da mümkündür. Bu durumda, iç el kaslarında zayıflık izole edilir ve diğer kaslar etkilenmez. Elin Ulnar yönünde benzer ağrı veya uyuşma olabilir. Sinirin sürekli sıkıştırılması Kübital Tünel Sendromunun gelişmesine de katkıda bulunabilir. Ağrı veya halsizlik uyuşukluğunuza eşlik etmeye başlarsa, mutlaka hekiminize başvurun. Bazı ev egzersizlerini veya periyodik olarak bir dirsek desteği takmayı önerebilir.
Radyal Sinir Sıkışması
Radyal Sinir parmaklarınız ve bileğinizi uzatmak için kullanılan kasları kontrol eder. Ayrıca elinizin ve başparmağınızın arkasındaki kas ve hislerden de sorumludur. Bileğinizin üzerinde veya ön kolunuzda çok fazla baskı olması Radyal Sinirin sıkışmasına neden olabilir. Örneğin kolunuza veya bileğinize dayanarak uykuya dalmak uyuşmaya neden olabilir.
En çok alışkın olmadığınız bir yatakta yattığınızda yaşayabileceğiniz bu durumda, işaret parmağı, başparmağın arka tarafı, işaret parmağınızla başparmağınız arasındaki alanda basınç oluşur ve bu da Radyal Tünel Sendromu olarak adlandırılan duruma yol açabilir, ancak genellikle bu durumda parmaklarınızda veya elinizde uyuşma olmaz. Bunun yerine, büyük olasılıkla önkol, dirsek ve bileğinizde ağrı hissedersiniz.
Karpal Tünel Sendromu
Tek bir siniri etkileyen en yaygın nöropatidir. Medyan siniri kol boyunca devam eden ve el bileğine ulaşan bir sinirdir. Karpal tünel içinden parmakları, kan damarlarını ve medyan siniri esneten tendonlar geçer. Bu geçiş yolundaki iltihaplanma veya şişme, geceleri eli etkileyen, kolda ve elde, ağrı, uyuşma, yanma ve karıncalanma hissinin yoğun olarak görülmesi gibi semptomlara yol açabilir. Karpal Tünel Sendromu, serçe parmak hariç genellikle elleri ve tüm parmakları etkiler.
Kavrama gücünde de zayıflık görülebilir. Ağrı önkolda da yayılabilir. Semptomlar genellikle elin veya bileğin aşırı kullanımı ile kötüleşir. Her iki eli etkileyebilse de genellikle baskın ellerde daha büyüktür. İleri vakalarda, başparmağı ele doğru çeken kasının zayıflığı gelişebilir. Bu sendromun ilk belirtilerinden biri geceleri daha sık eller ve bileklerde ortaya çıkan parestezidir.
Yazmak, enstrüman çalmak gibi birbirini tekrarlayan hareketlerin medyan sinirine çok fazla baskı yapmasıyla ortaya çıkan ve genel popülasyonun yaklaşık %3-5’inde görülen Karpal Tünel Sendromu çok yaygındır.
Yanlış mouse kullanımı yada klavyeyi aktif olarak kullanmak gibi tekrarlayan el hareketleri, obezite, hamilelik, diyabet, romatoid artrit, gut veya bilek travması bu problemi tetikleyebilir. Diyabetik nöropoti olarak tanımlanan sinir uçlarında görülen hissizlik, uyuşukluk kandaki şeker ve yağ seviyeleri, sinir uçlarına zamanla hasar vermeye başladığında ortaya çıkar. Diyabetik nöropati genellikle ayaklarda ve bacaklarda uyuşmaya ve karıncalanmaya neden olur, ancak kolları ve elleri de etkileyebilir.
Servikal (boyun) Spondiloz
Servikal spondiloz genellikle boynunuzdaki spinal disklerin yaşla birlikte günlük aşınma ve yıpranmasından kaynaklanır. Bu kemik çıkıntıları ve şişmiş diskler gibi osteoartrit belirtilerine neden olabilir. Her ikisi de servikal omurganızdaki alanı daraltır, sinir kökü veya omuriliğe baskı uygulayarak kol ve ellerinizde uyuşma ve karıncalanmaya neden olabilir. Servikal spondiloz ayrıca bacaklar ve ayaklarda uyuşma, ayrıca boyun ağrısı ve sertliğine de yol açabilir.
Torasik Çıkış Sendromu (TOS)
Alt boyun ve üst göğüs bölgesindeki sinirler veya kan damarları tahriş olduğunda, yaralandığında veya sıkıştırıldığında gelişen bir grup hastalıktır. Önkol, el ve parmaklardaki uyuşma, boyun, omuz, kol veya elinizin bazı kısımlarında ağrıya neden olabilen yaygın sinir sıkışması belirtileridir.
B-12 Vitamini Eksikliği
B vitamini eksiklikleri, ekstremitelerde anemi ve karıncalanma gibi çeşitli sorunlara neden olabilir. Gece uyku sırasında karıncalanma hissiyle karıştırmak mümkündür. B-12 vitamini, beyniniz, merkezi sinir sisteminizin çalışması, DNA sentezi ve kırmızı kan hücreleri yapmak için gereklidir. Et, yumurta, kümes hayvanları ve süt ürünlerini tüketerek kolayca daha fazla B-12 vitamini alabilirsiniz. Sıkı vejeteryanlar ve veganlar eksiklik geliştirme için daha yüksek risk altındadır, bu nedenle vitaminle takviye edilmiş besinler tüketmek faydalı olabilir.
B-12 vitamini eksikliği belirtileri ellerde, bacaklarda ve ayaklarda karıncalanma, yorgunluk, halsizlik, yürüme zorluğu, anemi, kas güçsüzlüğü ve iştah azalmasına yol açabilir.
B vitamini eksikliği riski taşıyan kişiler şunlardır:
- Vejetaryenler ve veganlar
- Ailesinde B vitamini eksikliği olanlar
- Gastrit ve bağışıklık sistemini etkileyen hastalıkları olanlar
- 50 yaşın üzerindeki yetişkinler
- Çölyak hastalığı veya inflamatuar bağırsak hastalığı (IBD) gibi bazı sindirim bozuklukları olan insanlar
Periferik Nöropati (Sinir Hasarı)
Periferik nöropati, merkezi sinir sisteminiz ve vücudunuzun geri kalanı arasında sinyaller alan ve gönderen periferik sinir sisteminize zarar veren çeşitli durumları ifade eder. Ekstremiteleri etkileyen sinir hasarıdır. Bununla birlikte, diğer birçok faktör, kol, el, bacak veya ayakların uyuşmasına, keskin, bıçaklama hissi yaratan ağrılara, uğultu hissine yol açan sinir hasarına neden olabilir.
Periferik nöropatinin diğer nedenleri şunlardır:
- Bazı yaralanma türleri
- Hayatlarının bir döneminde alkol kullanım problemi yaşayanlar
- Bağışıklık sistemi problemleri olanlar
- Kemoterapi ilaçları gibi bazı ilaçlar kullananlar
- Kemik iliği bozuklukları
- Lyme hastalığı ve HIV dahil enfeksiyonlar
- Belirli sinirlere baskı yapan tümörler
Multipl Skleroz
Uyuşma ve karıncalanma genellikle MS hastalarının yaşadığı ilk belirtilerdir. Genellikle yüzü etkileyen bu belirtiler spinal lezyonların konumuna bağlı olarak, kol ve bacaklarda uyuşma ve karıncalanma olarak hissedilebilir. Daha sık olmamakla birlikte, bu semptom rahatsız edici ama zararsızdır. Bu nedenle, doktorlar şiddetli ve ağrılı hale gelmedikçe genellikle herhangi bir ilaç reçete etmezler.
Sıvı Birikmesi (Ödem)
Sıvı tutulumu, adet sırasında yüksek tuz alımı ve dalgalanan hormon seviyeleri de dahil olmak üzere bir dizi şeyden kaynaklanabilir. Bu, vücutta şişliğin özellikle bazı bölgelerde yoğun olarak oluşmasına yol açar. Bazen bu şişme dolaşımı bozarak etkilenen bölgede karıncalanma hissini tetikleyebilir.
Sıvı tutulumu yaşıyorsanız, doktorunuzdan böbrek fonksiyonunuzu bir kez kontrol etmesini isteyin. Sıvı tutulması böbrek bozukluklarının bir belirtisi olabilir. Sıvı birikmesini önlemek için:
- Diyetinizde daha az tuz tüketin.
- Muz ve patates ile B6 vitamini alımınızı artırın.
- Diyetinizde harika birer magnezyum kaynağı olan bitter çikolata, fındık, kepekli tahıllar ve yapraklı sebzelere daha çok yer verin.
- Rafine karbonhidrat yemekten kaçının.
- Yemeklerinize domates, muz ve avokado ekleyerek potasyum açısından zenginleştirin.
Kemoterapi ve Diğer İlaçlar
Kemoterapi ve diğer ilaçlar periferik sinirlere zarar verebilir. Çalışmalar, kemoterapiye bağlı periferik nöropatinin, tedavi gören kişilerin yüzde 30 ila 68’ini etkilediğini göstermektedir. Periferik nöropatiye neden olduğu bilinen diğer ilaçlar arasında antikonvülzanlar, bazı kalp ve tansiyon düşürücü ilaçlar ve metronidazol ve Florokinolonlar gibi bazı antibiyotikler bulunur.
Alkol Bağımlılığı
Aşırı miktarda alkol tüketimi sinir dokusuna zarar verebilir. Buna alkolik nöropati denir. Çok fazla içen insanlar uzuvlarında ağrı ve karıncalanma hissedebilirler. Aşırı alkol tüketenlerde vücudun sinir fonksiyonu için ihtiyaç duyduğu belirli vitamin ve besin maddelerinin yetersiz seviyelerine sahip olması nadir değildir, çünkü ağır alkol kullanımı genellikle zayıf bir diyetle çakışır.
Alkol kullananlarda ayrıca:
- Kas Güçsüzlüğü
- Kas krampları ve spazmları
- Cinsel işlev bozukluğu da görülebilir.
İnme
İnme ve geçici iskemik ataklar kollarda uyuşmaya ve karıncalanmaya neden olabilir. Geçici iskemik atak beyne kan akımını etkilediği için uyuşukluk ve karıncalanma hissedilebilir. İnme ve geçici iskemik ataklar sinirlerin işleyişini etkileyebilir ve kollarda veya bacaklarda parestezi dahil olmak üzere duyumda değişikliklere, ayrıca uyuşma veya ağrı hissinde artışa neden olabilir.
Ganglion Kisti
Ganglion kistleri, bilekler veya ellerde eklemler veya tendonlar boyunca büyüyen kanserli olmayan topaklardır. Bir kist bir sinire basarsa, ellerde uyuşma, ağrı ve eklem hareketini kısıtlamaya neden olabilir. Çoğu ganglion kisti tedavi edilmeden geçer.
Diğer Hastalıklar
Bazı hastalıklar ellerde uyuşmaya neden olabilir. Bunlardan bazıları:
- Romatizmal eklem iltihabı
- Lupus
- Lyme hastalığı
- HIV ve AIDS
- Frengi
- Sjögren sendromu
- Hipotiroidizm
- Guillain-Barré sendromu
- Raynaud fenomeni
Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?
Gece kollarınızdaki uyuşmanın en sık görülen nedeni sinirinize baskı uygulayan pozisyonda yatmanızdır. Uyuşma yaşamaya devam ederseniz veya pozisyonları değiştirdiğinizde uyuşmazlığınız düzelmezse, uyuşma hissi çok daha sık fark edilmeye başlarsa, tıbbi yardım gerekebilir. Aşağıdaki semptomlardan herhangi biriyle birlikte ortaya çıkan parestezi, acil tıbbi müdahale gerektirir:
- Yüz uyuşması veya karıncalanma
- Konuşma güçlüğü
- Yürürken olduğu gibi koordinasyon zorluğu
- Kol veya bacaklarınızda açıklanamayan zayıflık veya ağrı
- Kas güçsüzlüğü
- Şiddetli ağrı
- Görme sorunları veya görme kaybı
- Aşırı baş dönmesi
- Vücudunuzun omuz, boyun veya sırt gibi diğer bölgelerinde uyuşma
- Her iki elinizde veya elinizin sadece bir kısmında uyuşma
Parestezilerinin altta yatan tıbbi bir durum, ilaç veya alkol kullanımından kaynaklandığından şüphelenen herkesin mutlaka hekime başvurması gerekir.